در مستند ویدئویی « سفر شگفت‌انگیز پروانه‌ها» با یکی از عجیب‌ترین رازهای دنیای طبیعت، سفر شگفت‌انگیز پروانه مونارک آشنا خواهید شد. ‌‌ این جانوران هر ساله از اقلیمی به اقلیم دیگر در حال پرواز هستند و شهرت آنها نیز به خاطر همین مهاجرت قابل پیش‌بینی از شمال به جنوب است. این موجودات کوچک با بال‌هایی به طول تقریبی 10 سانتی‌متر برای مهاجرت 2000 مایلی به خوبی آماده شده‌اند. پروانه مونارک "Monarch" حشره کوچکی است که در ساختار بدنی خود، لوله گوارش، قلب پشتی و طناب عصبی شکمی دارد. خویشاوندان این پروانه در تمام اقلیم‌هایی که گیاه علف شیر یا گونه‌های گیاهی نزدیک به آن مثل فرفیون پیدا شود، وجود دارند. پروانه مونارک در زبان علمی به نام Danaus Plexippus و در زبان فارسی به پروانه شهریار معروف است. این حیوانات از شاخه بندپایان و در راسته پولک‌بالان قرار دارند. پروانه‌های مونارک یکی از گونه‌های بسیار زیبای پروانه هستند که در کانادا و شمال ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کنند. مهاجرت پروانه‌های مونارک در شرایط آب و هوایی خاصی از آمریکای شمالی به سمت مکزیک صورت می‌گیرد. هوای معتدل و به عبارتی فصل بهار برای سفر این نوع پروانه‌ها بسیار مناسب است. آب‌های آزاد و بادهای وزنده، زندگی پروانه‌های مونارک را تهدید می‌کند. راز جهت یابی و مهاجرت پروانه مونارک توسط پروفسور الي شليزرمن "Eli Shlizerman" استاد رياضي دانشگاه واشنگتن و سرپرست اين تحقيق کشف شد. این پروانه‌ها از مسیر وزش باد برای جهت‌یابی در سطح دریاها و دریاچه‌ها کمک می‌گیرند. همچنین آنها برای عبور از مسیرهای خشکی با صرف کمترین انرژی و تنها با استفاده از خورشید مسیر صحیح حرکت خود را به خوبی می‌یابند. آنها با چشمان خود موقعیت خورشید را در آسمان رصد کرده و به کمک شاخک‌هایشان زمان مشخص از روز را یافته و در نتیجه در تمام روز به سمت جنوب حرکت می‌کنند. نابودی مونارک‌ها در طول مهاجرت امری طبیعی است. تعداد مرگ و میر این جانور در طول مسیر نامشخص است، اما آنها پس از رسیدن به مقصد نیز در خطر نابودی قرار دارند. زیستگاه آنها در کوهستان‌ها یا جنگل‌های مکزیک، خطرات بسیاری را برایشان ایجاد می‌کند. تغییر شرایط جوی و تغییر در زیستگاه این جانوران، مهاجرت آنها را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. مهاجرت این جانداران زیبا بشریت را حیرت‌زده کرده و تعدادی زیست‌شناس و دانشمند همواره روی زندگی آنها در حال تحقیق‌اند. جالب است بدانید مردم مکزیک به واسطه کوچ پروانه‌ها در جشن و شادی غرق می شوند، کسب و کارشان رونق می‌گیرد و برای رسیدن آنها به مقصد دعا می‌کنند. در این ویدئو مستند مناظر زیبایی از کوچ پروانه‌ها را می‌بینید. میلیون‌ها میلیون پروانه پس از طی مسافتی بالغ بر 2000 مایل، به مکزیک می‌رسند. با ما در این دوره ویدیویی مستند همراه باشید.

در مستند ویدیویی «زندگی در میان گوریل‌ها» قصد داریم به دنیای هیجان‌انگیز گوریل‌ها سفر کنیم و شمارا با نحوه زندگی‌شان آشناسازیم. آفریقای مرکزی به‌عنوان خانه گوریل‌ها شناخته‌شده است. توماس فیلم‌ساز حیات‌وحش قصد دارد مستندی درباره گوریل‌های سرزمین‌های پست بسازد؛ زیرا اطلاعات کمی ازاین‌گونه گوریل‌‌ها موجود است. توماس پس از طی مسافت طولانی به پارک ملی «زانگاسانگا» منطقه‌ای حفاظت‌شده‌ برای نگهداری ۳۰۰۰ گوریل و بسیاری از حیوانات نادر رسید. نزدیک شدن به گوریل‌ها بسیار سخت است بدین منظور توماس در مسیر ساخت این مستند از محقق گوریل‌ها شخصی به نام «آنجلیک» کمک می‌گیرد. در ابتدا می‌بایست گوریل‌ها به انسان‌ها در کنار خود عادت کنند. ازنظر آنجلیک این بدان معناست که حضور انسان‌ها حواس گوریل‌ها را پرت نکند و آن‌ها بتوانند به زندگی روزمره خود ادامه دهند. روند عادت دادن گوریل‌ها به زندگی در میان انسان‌ها زمان‌بر بوده و ۵ الی ۶ سال ‌طول می‌کشد. اولین سفر توماس به جنگل برای یافتن گوریل‌ها به کمک آنجلیک فرامی‌رسد. آنجلیک تجربیات 10 ساله خود را با توماس به اشتراک گذاشته و اطلاعات سودمندی در مورد بیماری‌های رایج در جنگل، چگونگی برقراری ارتباط با محیط بیگانه، حیوانات وحشی و حشرات خطرناک در اختیار توماس قرار می‌دهد و او را برای زندگی موقت در جنگل آماده می‌کند. رطوبت جنگل‌های آفریقا بسیار بالا است و همه‌چیز به بازسازی اساسی نیاز دارد. وسایل ابتدایی زندگی در این مناطق یافت نمی‌شود و تنها چیزی که به چشم می‌خورد یک دستگاه با امواج رادیویی و یک ژنراتور جهت تولید برق است. گروه در هنگام ورود به جنگل از ردیاب استفاده می‌کند زیرا جنگل پر از فیل‌های وحشی بوده که باید از آن‌ها فرار کرد. آنجلیک با پیدا کردن شاخه جویده شده درخت، به بودن گوریل‌ها در این منطقه پی می‌برد. فعالیت معمول گوریل‌ها خوردن است. غذای موردعلاقه آن‌ها برگ درختان، دانه، میوه، حشرات و... است. آن‌ها رفتارهای مشابهی با انسان‌ها دارند و مانند ما از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردارند. نکته قابل‌توجه این است که برای تشخیصشان باید به نوک دماغ آن‌ها توجه کرد؛ زیرا دماغ گوریل‌ها نقطه متمایزکننده آن‌ها از یکدیگر است. توماس توجه ویژه‌ای به بچه گوریل‌ها دارد و در طول ساخت مستند تغییرات ظاهری و رفتاری آن‌ها را به تصویر می‌کشد. متأسفانه نسل این موجودات بازیگوش و دوست‌داشتنی به دلیل تخریب زیستگاهشان رو به انقراض است. ازاین‌رو هدف اصلی توماس و انجلیک کمک به ادامه حیات و فراهم نمودن آینده بهتر برای آن‌هاست.

جنگل‌های وحشی آفریقا

زندگی بابون‌های جنوب شهر کیپ

بابون‌های کنجکاو در زندگی انسان

بابون های تازه وارد

در مستند ویدیویی «گربه سانان آفریقا» به حیات وحش کشورهای کنیا و تانزانیا در آفریقا سفر می‌کنیم و با موجودات خارق‌العاده این سرزمین بیشتر آشنا می‌شویم. در قاره پهناور آفریقا، حیوانات درنده و شکارچیان تندرویی نظیر شیرها، چیتاها و پلنگ‌ها در کنار یکدیگر حیات وحش بی‌نظیری را تشکیل ‌می‌دهند و برای ادامه حیات با یکدیگر به نبرد می‌پردازند. از میان این موجودات، شیرهای گرسنه در قلمرو خود فرمانروایی می‌کنند و از فرزندانشان در برابر هرگونه خطری محافظت می‌نمایند. زندگی گروهی و نحوه شکار حیرت‌آور این حیوانات درنده، آنان را به یک موجود بی‌نظیر تبدیل کرده است. یکی دیگر از گربه سانان حیات وحش آفریقا، چیتا (یوزپلنگ) نام دارد. این موجود تیزپا با اندام باریک، پاهای لاغر و کشیده خود لقب سریع‌ترین پستاندار دنیا را یدک می‌کشد. بدن خارق‌العاده این پستاندار به او این امکان را می‌دهد که با سرعت 110 تا 120 (به مدت کوتاه) کیلومتر بر ساعت بدود. از زیر گونه‌های اصلی این گربه سان می‌توان به یوزپلنگ آسیایی و آفریقایی اشاره کرد. به دلیل شکار بی‌رویه و سایر عوامل زیست محیطی، نسل یوزپلنگ‌های آسیایی (مشهور به یوزپلنگ ایرانی) به شدت در خطر انقراض است و با ساکن بودن تعداد کثیری از این حیوانات در مناطقی از ایران، سازمان حفاظت محیط زیست این کشور به همراه سایر انجمن‌های حمایتی، مسؤولیت نگهداری از آنان را برعهده دارند. در شرق آفریقا و اطراف رودخانه مارا، شیر کهنسالی (فانگ)، سلطان شیرهای قلمرو جنوبی است و بر آن نظارت می‌کند و در سوی دیگری از رودخانه، شیر خشمگینی به نام کالی فرمانروایی منطقه شمالی را برعهده دارد. کالی به همراه توله‌های بالغش بزرگ‌ترین نیروی قدرتمند این سرزمین را تشکیل می‌دهند و تصمیم دارند که قلمرو خود را به سمت جنوب گسترش دهند. در میان این موجودات درنده، یوزپلنگ ماده‌ای (سیتا) به همراه 5 توله‌اش عضو کوچکی از این حیوانات را شامل می‌شود. با تغییر فصل و به دلیل کم شدن منابع موجود در مناطقی از آفریقا، هر ساله حیوانات مختلفی نظیر میلیون‌ها گاومیش آفریقایی، گورخر، زرافه‌ و ... برای تغییر زیستگاه خود از منطقه سرنگتی "Serengeti" تانزانیا به سمت ناحیه ماسایی مارا "Maasai Mara" کنیا مهاجرت می‌کنند. با مهاجرت گله‌های عظیمی از این حیوانات، گربه سانان آن منطقه نیز برای تامین غذا با مشکل مواجه می‌گردند. پس از این رویداد و با مساعد شدن شرایط برای عبور از رودخانه، کالی به همراه توله‌اش به سمت جنوب رودخانه مارا می‌رود و خود را برای نبردی سهمگین آماده می‌کند. پس از یک جدال نفس‌گیر، کالی شکست خورد و به قلمرو خود بازگشت. اما این پایان داستان نبود. حس انتقام روز به روز در درونش شعله ورتر می‌شد و رویای تسلط بر کل این سرزمین وحشی در ذهن او تمامی نداشت. او در نهایت تصمیم خود را عملی کرد و با یورشی گروهی به منطقه حکمرانی فانگ، بر قلمرو جنوبی شیرها نیز تسلط یافت و به دنبال این پیروزی به فرمانروای مطلق این سرزمین تبدیل شد. در تماشای این دوره جذاب با ما همراه باشید.

در مستند ویدئویی «تامارین شیری طلایی» با دنیای یک گونه از نخستی‌سانان در برزیل آشنا خواهید شد. بخشی از جزیره اتلانتیس در نزدیکی ریودوژانیرو و در سائوپائولو قرار دارد. این جزیره سکونتگاه 3 نوع از نخستی‌سانان کوچک به نام شیر طلایی تامارین "Golden lion tamarin" است. این جانور به دلیل داشتن یال‌های زیبا و طلایی رنگ روی سرش به این نام شهرت دارد. تامارین‌ها یک گونه از میمون‌های پنجه‌ای هستند که در حال حاضر (2018) تعدادشان به چیزی در حدود 1700 قلاده می‌رسد و در معرض خطر انقراض قرار دارند. آنها در گروه‌های 2 تا 8 تایی و به صورت خانوادگی زندگی می‌کنند. در سال 1980 برای جلوگیری از انقراض تامارین‌ها تعدادی از آنها از آمریکا به برزیل و جزیره آتلانتیس منتقل شدند. در آن زمان وجود تنها 200 قلاده از این حیوان در حیات وحش که تنوع ژنتیکی در تامارین‌های به دنیا آمده را به شدت کاهش می‎داد خطر انقراض را تشدید می‌کرد. قرار دادن تامارین‌ها در بین میمون‌هایی با ژنتیک متفاوت برای جفت‌گیری، تنها راه حل موجود برای رهایی از خطر انقراض بود. تامارین‌های آموزش دیده در باغ وحش واشنگتن پس از مدتی در جنگل رها شدند. 8 تامارین از 9 تامارین رها شده پس از چند هفته مردند. علت این ناکامی، عدم توجه به اهمیت یادگیری در عملیات نجات آنها بود. تامارین‌ها به فرزندان خود در سنین پایین، روش‌های محافظت از خود در برابر انواع خطرات از جمله تفاوت میوه‌ها با حشرات سمی، دشمنان و ... را یاد می‌دهند. مارموست "Callithrix" یک گونه‌ دیگر از میمون‌هاست که با جثه کوچک و دمی بلند با حضور در قلمرو تامارین‌ها عرصه را بر آنها تنگ کرده‌ است. مارموست‌ها انواع مختلفی از جمله مارموست سرسفید، سرنخودی، کاکل سیاه، معمولی و ... دارند. آنها از تامارین‌ها باهوش‌تر و سریع‌تر هستند و در دزدیدن غذای آنها مهارت بالایی دارند. اما چگونه این موجودات باهوش و چپاول‌گر توانسته‌اند به یکی از باارزش‌ترین جنگل‌های جهان و محیط زندگی شیرهای طلایی راه یابند! این جانوران به دلایل مختلفی بجز غذا برای تامارین‌ها خطرناک هستند. آنها که از نسل میمون‌های شهری هستند ممکن است آلوده به بیماری‌های واگیردار انسان‌ها باشند. بیماری‌های همچون سل و تب‌خال که در صورت گرفتار شدن تامارین‌ها به آن به علت داشتن سیستم ایمنی ضعیف باعث کاهش جمعیت آنها خواهد شد. وجود مارموست‌ها در قلمرو تامارین‌ها از یکسو و رشد شهرها و عدم توجه مردم به این گونه در معرض خطر از سوی دیگر، از جمله خطرات انقراض تامارین‌ها به شمار آمده و حیات این جانوران را به شدت تهدید می‌کند. منطقه حفاظت شده پوسوداسانتز "Poco das Antas Biological Reserve" در ریودوژانیروی برزیل با مساحتی بالغ بر 5هزار هکتار در سال 1974 ایجاد شد. این منطقه چیزی در حدود 50 برابر بزرگ‌تر از منطقه‌ای است که خانواده تامارین‌های مورد بررسی در آن زندگی می‌کنند. تامارین‌های اصیل در این منطقه به دور از مزاحمت مارموست‌ها در حال گذراندن زندگی خود هستند و تیم محققین تصمیم دارند تا خانواده مورد بررسی خود (اِفِتیوا) را به این منطقه منتقل کنند. خانواده تامارین‌ها پس از رسیدن به منطقه مشخص شده در پوسوداسانتز با حضور گروه دیگری در منطقه مواجه می‌شوند. محققین برای جلوگیری از بروز برخوردهای احتمالی بین این دو خانواده، افتیوا را به منطقه‌ای دورتر می‎برند. پس از آزادسازی، آنها در محیطی به دور از مزاحمت مارموست‌ها با آسودگی خیال به گردش در سکونتگاه جدیدشان می‌پردازند. در ادامه شما را به تماشای این مستند جذاب و دیدنی دعوت می‌کنیم.

در مستند ویدئویی «هم‌زیستی در طبیعت» قصد داریم شما را با نحوه تعامل حیوانات آشنا نماییم. حیوانات و گیاهان چه در خشکی و چه در دریاها با اهداف متفاوت به انواع مختلفی از هم‌زیستی روی می‌آورند. آنها برای یافتن غذا، بقا، حفظ امنیت، رشد و نمو و همینطور بهداشت به برقراری یک رابطه متقابل با دیگر جانداران نیازمندند. جانوران بسیاری از جمله مورچه‌ها، زنبورها، فیل‌ها و نهنگ‌های قاتل با تبعیت از یک رفتار جمعی برای رسیدن به اهدافشان به صورت تیمی فعالیت می‌کنند. نهنگ قاتل (اُرکا)، بزرگ‌ترین گونه در بین دلفین‌سانان در تمامی اقیانوس‌ها وجود دارد. این حیوانات اجتماعی از روش‌های پیچیده‌ای برای شکار طعمه خود که انواع ماهی‌ها، فک، شیر دریایی و ... را شامل می‌شود، استفاده می‌کنند. نهنگ‌های قاتل با تکیه بر حس شنوایی خود و از طریق تولید صدا به جهت یابی، پیدا کردن طعمه و ارتباط با یکدیگر می‌پردازند. وُلوِرین "Wolverine" جانداری نترس که بزرگ‌ترین عضو خانواده راسویان به حساب می‌آید در آمریکای شمالی و شمال آسیا زندگی می‌کند. این حیوان که به درنده خویی و توان بالا در شکار طعمه‌هایی چند برابر اندازه خودش شهرت دارد با نام دله نیز شناخته شده است. در جنگل‌های یخ زده قطب شمال کلاغ با تکیه بر توان ولورین برای بقای خود از یک هم‌‎زیستی مسالمت‌آمیز بهره می‌برد. زمانی که کلاغ طعمه‌ای بزرگ‌تر از حد و اندازه خود، آن هم گرفتار در برف و یخ می‌یابد با ایجاد سر و صدا ولورین را از وجود آن آگاه ساخته و به این طریق با کمک وی هر دو از خوردن یک غذای دلچسب بهره می‌برند. درخت آدانسونیا (بائوباب) که به درخت وارونه نیز شهرت دارد، در مناطق خشک ماداگاسکار، آفریقا، استرایا و عربستان رشد می‌کند. این درختان با ارتفاع تقریبی بین 5 تا 30 متر و قطر 7 تا 11 متر یکی از بزرگ‌ترین درختان در دنیا به شمار می‌آیند. معروف‌ترین و بزرگ‌ترین گونه از این درختان به نام آدانسونیای گراندیدیه "Adansonia grandidieri" در ماداگاسکار وجود دارد. این نوع از درختان برای حفظ بقای خود در شرایط مختلف آب و هوایی توان ذخیره‌سازی چیزی در حدود 120 هزار لیتر آب را در خود دارند. گیاهان نیز برای رشد و نمو نیازمند به نوع خاصی از هم زیستی با سایر جانداران اطراف خود هستند. گل‌های این گیاه با کمک نوع خاصی از شاپرک به نام شاپرک شاهینی غول پیکر و همینطور موش لمور اقدام به گرده‌پراکنی در محیط اطراف خود کرده و به این شیوه بقای خود را تضمین می‌کند. گیاه مانگرو "Mangrove" به دسته‌ای از درختان و بوته‌های که در زیستگاه‌های آبرفتی و آب شور ساحلی مناطق گرمسیری می‌رویند اطلاق می‌شود. این گیاهان شوره‌زی در دو دسته حرا و چندل وجود دارند که یک زنجیره غذایی کامل را برای بسیاری از انواع آبزیان و پرندگان فراهم می‌کنند. بزرگ‌ترین جنگل مانگروی جزومدی جهان، سونداربانس آسیای جنوبی است که در فهرست میراث جهانی طبیعی یونسکو قرار دارد. رشد و نمو این گیاهان در گرو حضور جانداری به نام خرچنگ است. در حالت جذر دو گونه از این خرچنگ‌ها به نام خرچنگ نقب‌زن و برگ‌خوار به کمک درختان مانگرو می‌آیند؛ اولی با نقب زدن در زمین پوشیده از گل و لای منطقه علاوه بر مصرف مواد مغذی موجود، اکسیژن لازم را برای درختان فراهم کرده و گونه دوم با خوردن برگ‌ درختان مانگرو کود لازم برای رشد آنها را فراهم می‌کند. برای مشاهده دیگر هم‌زیستی‌های موجود در طبیعت در تماشای این مستند ویدیویی جذاب با ما همراه باشید.